6.04.2019

Тогочин хааны үеийн Жужан (Нирун) улс

Энгүдэй хааны дараа түүний их орыг хөвгүүн Тогочин (444-464 он) Зөв гэх цолтойгоор эзлэн хаан суусан байна. 
449 оны эхэнд Вэй улс 3 замаар цэрэг хөдөлгөн Жужан нарыг довтолж ирэхэд Жужаны нэгэн толгойлогч болох Цюйши тушаалтан Эрмянь таба 1000 өрх айл дагуулан Вэй улсад дагаар оржээ. Харин хаан ширээнд суугаад удаагүй байсан Тогочин хаа нэг тийш зайлан одсон байна.

Мөн оны 9 сард Вэйн хаан өөрийн биеэр цэрэг авч Жужан улсыг 3 замаар довтлохдоо Гаочан ван На хэмээгч нь зүүн замаар, Ляоян ван Цзеэр хэмээгч нь дунд замаар мордоод, хааны цэрэгтэй Дифучы буюу Давст нууранд уулзахаар болзсон байна.

Гэтэл Жужаны Тогочин хааны цэрэг Вэйн жанжин На-гийн удирдсан цэргийг хэдэн арван давхар бүслэн авсанд На-гийн цэрэг хорогдох нүх ухан түүндээ ороод хэдэн хоногоор гарч байлдахгүй байсанд Тогочин хаан На-гийн цэрэг цөөн гэж бодоод, түүнд туслахаар цэрэг ирж болзошгүй гэж сэрэмжлэн, шөнө дунд бүслэлтээ татан зайлан оджээ. Тоба Вэй улсын На жанжин үндсэн цэргийн хүчээ хүлээлгүй Тогочин хааны хойноос 9 өдөр, 9 шөнө салалгүй нэхсэнд Тогочин хаан бүх тэрэг, бараагаа орхин, эрчүүдийнхээ хамт Циун Лун Лин нэрт ууланд зугтан гарч алга болжээ.

Жужанчууд 450 онд Сун улсад элч илгээн Вэй улсыг 2 талаас нь хавсайдан цохих санал тавьж хугацаагаа тохирсон байдаг.

458 онд Вэй улс 100000 морьт цэрэг, 150000 тэрэгтэйгээр Жужаныг довтлохоор хөдөлж, говийн хойно ирэх үед Тогочин хаан албат ардаа дагуулан аль хэдийн алс нүүдллэн одсон байжээ.

Харин энэ үеэс буюу 460 онд Жужанчууд 3-р зууны үеэс Тэнгэр уулын хойгуур нүүдэллэн Турфаныг хяналтандаа байлгаж байсан Хүннүгийн цзюйцюй аймгийн шинэ удирдагч болох Аньжоуг довтлон цохиж, түүний оронд Каньбочжоуг вангаар тавьсан байна. Үүнээс хойш Жужанчууд энэ бүс нутгийг 508 он хүртэл эрхшээж байлаа.

464 онд Тогочин хаан тэнгэрт хальж, түүний хөвгүүн Ижин сууринд суужээ.

No comments:

Post a Comment