6.05.2019

Богд хааны үеийн Жужан (Нирун) улс


Нагай хааныг үхсэний дараа хөвгүүн Богд (506-508 он) Тархан гэх өргөмжилсөн нэртэй хаан сууж оны цолоо Энх төвшин хэмээн нэрлэжээ.

Богд хаан 506 онд хэси овгийн Улюбаг гэгчийг элч болгон Тоба Вэй улсад илгээсэн боловч хаан Сюань Ү ди өөрөө биечлэн хүлээн авалгүй, өөрийн шадраар угтуулан тосуулж “Жужан нарын өвөг дээдэс Шэлүнь хаан Тоба улсын дайсан байсан. Үүнийг үл тоон Тоба улс өнгөрсөнг мартан, Жужаны элч нарыг хүлээн авдаг байв. Харин өнөөдөр Жужан улс бууран доройтсон. Үнэндээ бидний улс хятадыг захирч, цэцэглэж буй иргэншлийн эзэн болсон. Зөвхөн улсын маань Ян зы голын өмнөд хэсгийн нутагтай холбоотой цөөхөн асуудал байгаа. Иймээс та нартай одоогоор хамтрах ямар нэгэн бодол алга” гэж хэлүүлжээ.

507 оны 12 сард Жужанд харъяалагдаж байсан өндөр тэрэгтэн аймгууд Вэй улсад дагаар орохоо илэрхийлжээ. Ийнхүү өндөр тэрэгтэн нар Жужаны эсрэг Тоба Вэй улстай холбоотон болов.

508 онд Богд хаан дахин элч илгээн Тоба Вэйн хаанд булган дах бэлэглэсэнд түүнийг авахаас татгалзжээ. Ийнхүү өндөр тэрэгтний эсрэг Тоба Вэй улсын дэмжлэгийг авах гэсэн оролдлого нь бүтэлгүйдсэн учир Богд хаан цэргээ авч мордон Пу Лэй хай нуурт өндөр тэрэгтний шинэхэн удирдагч Миэтутай тулалдаж эхний удаа дийлсэн боловч төд удалгүй Миэту Вэй улсын хаанаас тусламж авсан байна. Үүнийг Богд хаан мэдээд зугтсан боловч гүйцэгдэн Пу Лэй хай нуурт дахин тулалдаж тэдэнд бут цохиулжээ. 

Өндөр тэрэгтний толгойлогч Миэту Богд хааныг хороож, тоног авч, хуйхыг нь Вэйн хаанд хүргүүлжээ. Тоба Вэйн хаан ихэд баярлан хариуд нь иж бүрэн хөгжмийн зэмсэг, 80 хөгжимчин, 10 хуй хүрэн улаан торго, 60 хуй олон өнгийн торго бэлгэнд илгээжээ.

Ийнхүү Богд хаан 508 үхэхэд түүний хүү Чуну хаан ор залгаж эцгийн өсийг авч Өндөр тэрэгний эзэн Миэту-г догшин морины сүүлнээс чирүүлэн тасар татуулж, гавлын ясаар нь аяга хийж авсан байдаг.

No comments:

Post a Comment